Η παράδοση θέλει η Μεγάλη Εβδομάδα να είναι εβδομάδα νηστείας, σε ένδειξη πένθους για το Θείο Πάθος. Αυτό σημαίνει πως τα ζωικά προϊόντα στο σύνολό τους –κρέας, ψάρι, αυγά και γαλακτοκομικά- αποκλείονται από την διατροφή μας.
Εξαιρούνται τα θαλασσινά –χταπόδι, γαρίδες, καλαμάρια, όστρακα– τα οποία, επειδή δεν έχουν αίμα, δεν θεωρούνται ζώα. Πρόκειται για μια δοξασία η οποία ανάγεται στο ιουδαϊκό παρελθόν του Χριστιανισμού και η οι Εβραίοι ως γνωστόν έχουν μια σειρά από κανόνες που σχετίζονται με την κατανάλωση του κρέατος και των υπολοίπων ζωικών προϊόντων.
Όμως η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς δεν εξαντλείται στην στέρηση του κρέατος, των γαλακτοκομικών και των αυγών. Για τους πραγματικούς πιστούς, απαγορεύεται επίσης η κατανάλωση αλκοόλ καθώς και λαδιού την Μεγάλη Τετάρτη, την Μεγάλη Παρασκευή και το Μεγάλο Σάββατο.
Επιτρέπεται η κατανάλωση οσπρίων, δημητριακών, ξηρών καρπών, λαχανικών και φρούτων, θαλασσινών και, συγκεκριμένες ημέρες, λαδερών φαγητών.
Για ποιο λόγο αξίζει να νηστέψουμε την Μεγάλη Εβδομάδα
Τα παλαιότερα χρόνια η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας ήταν αδιαπραγμάτευτη στα σπίτια σε όλη την Ελλάδα. Οι μόνες εξαιρέσεις που δικαιολογούνταν ήταν βρέφη, λεχώνες, έγκυες γυναίκες, σοβαρά άρρωστοι και άνθρωποι πολύ προχωρημένης ηλικίας.
Όμως, με το πέρασμα του χρόνου και την χαλάρωση των θρησκευτικών ηθών, η νηστεία έγινε θέμα επιλογής. Για κάποιους παραμένει έκφραση πίστεως, για κάποιους άλλους ωστόσο είναι μια καλή ευκαιρία για αποτοξίνωση ενόψει της «κρεατοκατάνυξης» του Πάσχα, ένα «δώρο» στον οργανισμό μας μετά από τις «ασωτίες» του χειμώνα.
Ο χρυσός κανόνας για σωστή διατροφή όσο διαρκεί η νηστεία
Οι περισσότεροι από εμάς προσλαμβάνουμε την απαραίτητη για τον οργανισμό μας ποσότητα πρωτεΐνης από το κρέας που καταναλώνουμε, ακόμα και σε υπερβολικές ποσότητες.
Για να αντικαταστήσουμε τις ωφέλειες του κρέατος, η λύση είναι μία: Συνδυάζουμε τα όσπρια (φακές, φάβα, φασόλια, ρεβίθια) με ρύζι, φαγόπυρο, κεχρί, κινόα, αμάρανθο κ.λπ. Ο συνδυασμός αυτών των δύο δίνει πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, αντικαθιστώντας πλήρως το κρέας.
Αν στις δύο παραπάνω κατηγορίες τροφών προσθέσουμε θαλασσινά και δη χταπόδι και σουπιά, αμφότερα πηγές ζωικής πρωτεΐνης υψηλής ποιότητα και πλούσια σε βιταμίνη Β12, τότε δεν έχουμε κανένα πρόβλημα.
Συμπληρωματικά θα πρέπει να καταναλώνουμε τροφές πλούσιες σε σίδηρο -όσπρια, -λιαστές ντομάτες, ξηροί καρποί, σπόροι, φυλλώδη λαχανικά όπως το μαρούλι, η ρόκα κ.λπ.- καθώς και φρούτα και λαχανικά με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, η οποία αυξάνει την απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό.
Η κατανάλωση ωμών τροφών είναι ωφέλιμη για τον οργανισμό, αρκεί να γίνεται με μέτρο -οι ωμοφαγικές δίαιτες είναι επικίνδυνες ιδιαίτερα για τις γυναίκες όταν διαρκούν παραπάνω από ένα εικοσιτετράωρο.
Πώς «σπάμε» τη νηστεία
Η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδα μπορεί να αποδειχτεί δίκοπο μαχαίρι αν τη σπάσουμε άτσαλα.
Αξίζει να προσέξουμε ότι και στο μακρινό παρελθόν, όταν η μαγειρίτσα δεν ήταν διαδεδομένη, οι πρόγονοί μας έσπαγαν πάντα τη νηστεία με σούπα.
Ανάλογα με το πόσο αυστηρή είναι η νηστεία που θα κάνουμε και τι διάρκεια θα έχει, η διακοπή της πρέπει να γίνεται σταδιακά για να προσαρμοστεί το στομάχι μας και να αποφύγουμε τις ανεπιθύμητες «παρενέργειες».
Αν λοιπόν δεν ανήκουμε στους fans της μαγειρίτσας, της παραδοσιακής σούπας με εντόσθια που περιμένει τους περισσότερους από εμάς στο τραπέζι μετά την Ανάσταση, μια κοτόσουπα, μια μαγειρίτσα μανιταριών ή μια ταχινόσουπα θα προετοιμάσουν τον οργανισμό μας για το «σοκ» από το αρνί ή το κατσίκι και όλα τα συμπαρομαρτούντα της Πασχαλινής ευωχίας.