Συνεχίζεται η διαμάχη για τα 289 στρέμματα που βρίσκονται υπό απαλλοτρίωση και παραμένουν πολεοδομικά αρρύθμιστα
● Το χρονικό της υπόθεσης που ξεκινάει από μια σύμβαση του 1951.
Οπως οι καλόγεροι στον Μεσαίωνα βάφτιζαν το κρέας ψάρι προκειμένου να προσπεράσουν τις στερήσεις της νηστείας, έτσι μοιάζει σήμερα η Εκκλησία της Ελλάδος να προβάλλει ως «νίκη» μια δικαστική ήττα σχετικά με τα πολεοδομικά αρρύθμιστα οικόπεδα στη Βουλιαγμένη.
Τον περασμένο Ιούνιο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε απόφαση σχετικά με την προ ετών προσφυγή της Εκκλησίας, με την οποία διεκδικούσε από το ελληνικό Δημόσιο και τον Δήμο Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης αποζημίωση 9,2 εκατ. ευρώ για «δήθεν στέρηση της χρήσης ακινήτων φερόμενης ιδιοκτησίας της στην περιοχή της Βουλιαγμένης», περιγράφει ο οικείος δήμος.
Το ευρωδικαστήριο απέρριψε το αίτημα της υλικής αποζημίωσης, με το έγγραφο της απόφασης –βρίσκεται στην κατοχή της «Εφ.Συν.»– να αναφέρει ότι «το δικαστήριο ουδεμία διακρίνει αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της παραβίασης που διαπιστώθηκε και της φερόμενης υλικής ζημίας».
Ωστόσο, τη στιγμή που η δημοτική αρχή της πόλης εξηγεί προς πάσα κατεύθυνση ότι απορρίφθηκε «πανηγυρικά» το αίτημα της Εκκλησίας, «δηλαδή με απλά λόγια το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν αναγνώρισε καμία ζημία και δεν επιδίκασε ούτε ένα ευρώ αποζημίωση στην Εκκλησία της Ελλάδος», η τελευταία από την πλευρά της κάνει λόγο για «πλήρη δικαίωση», υποστηρίζοντας μάλιστα ότι ανοίγει ο δρόμος για πλήρη αποζημίωσή της και προαναγγέλλει νεότερη σχετική αγωγή κατά του ελληνικού Δημοσίου στα εθνικά δικαστήρια, λέγοντας ότι έχει υποστεί απώλειες εισοδημάτων της τάξης των 20 εκατ. ευρώ.
Το ιστορικό
Η υπόθεση αφορά ακίνητα συνολικής έκτασης περίπου 289 στρεμμάτων στην περιοχή της Βουλιαγμένης. Η Εκκλησία ανέκαθεν είχε επεκτατικές διαθέσεις απέναντι σε ακίνητα-φιλέτα της περιοχής. Το ιστορικό της επίμαχης υπόθεσης ξεκινά το 1951, οπότε υπήρξε μια τριμερής σύμβαση μεταξύ ελληνικού Δημοσίου, Εκκλησίας και Εκκλησιαστικού Ορφανοτροφείου Βουλιαγμένης. Πρόκειται για τη γνωστή ως «σύμβαση Κατσαφαρόπουλου», όπως ήταν το όνομα του συμβολαιογράφου, με την οποία επιχειρήθηκε να μπει μια ισορροπία στο τι μεγέθους έκταση θα οικοδομηθεί, τι έκτασης χώροι θα μείνουν κοινόχρηστοι και τι μεγέθους εκτάσεις θα μείνουν κοινόχρηστες και ελεύθερες από δόμηση.
Σύμφωνα με τοπικές πηγές, αν και η «σύμβαση Κατσαφαρόπουλου» προέβλεπε την οικοδόμηση του 37% των 3.031 στρεμμάτων της περιοχής, με διαδοχικές τροποποιήσεις του ρυμοτομικού σχεδίου η Εκκλησία μετέτρεψε σε οικοδομήσιμες εκτάσεις το 45% της περιοχής.
Η απομείωση των ελεύθερων χώρων ανεκόπη από τους πρώην δημάρχους Πατρίκιο Καραγεώργο και Γρηγόρη Κασιδόκωστα οι οποίοι, αρχής γενομένης από τη δεκαετία του 1980, θεώρησαν ότι η Εκκλησία είχε μετατρέψει κοινόχρηστες εκτάσεις σε ιδιόκτητες σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο από τον συμφωνημένο. Ετσι, έθεσαν τα 289 στρέμματα εκτός πολεοδομικής αξιοποίησης κι επέβαλαν διαδικασίες απαλλοτρίωσης. Ομως, καθώς ο δήμος αδυνατούσε να καταβάλει αποζημιώσεις, έπειτα από μια 20ετία ήρθησαν οι απαλλοτριώσεις και τα ακίνητα θεωρήθηκαν πολεοδομικώς αρρύθμιστα.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 η Εκκλησία ξεκινά να ζητά τη ρύθμισή τους. Το 2012, κρίνοντας ότι ελληνικό Δημόσιο και Δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης έχουν αρνηθεί να υπακούσουν στη νομολογία, η Εκκλησία προσέφυγε στο Τριμελές Δικαστικό Συμβούλιο, το οποίο επέβαλε πρόστιμα 10.000 ευρώ και 5.000 ευρώ στο Δημόσιο και τον Δήμο αντίστοιχα – ένα ποσό ασήμαντο συγκριτικά με τις οικονομικές αξιώσεις της Εκκλησίας. Το 2013 η Εκκλησία προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, του οποίου η απόφαση βγήκε τον περασμένο Ιούνιο.
Τη στιγμή που η Εκκλησία κάνει λόγο για πλήρη δικαίωσή της, ο οικείος δήμος ξεκαθαρίζει ότι «το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε εν συνόλω το αίτημα αποκατάστασης υλικής ζημίας της προσφεύγουσας Εκκλησίας». «Υπ’ αυτά τα δεδομένα στον τραπεζικό λογαριασμό της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν θα πιστωθεί ούτε ένα ευρώ», τονίζει πρόσφατη ανακοίνωση της δημοτικής αρχής, όπου εξηγείται ότι το ευρωδικαστήριο «ουσιαστικά αναγνώρισε την αρμοδιότητα των εθνικών δικαστηρίων για την υπόθεση», άρα η Εκκλησία θα πρέπει να απευθυνθεί στα ίδια δικαστήρια «οι αποφάσεις των οποίων όμως προ ετών τη «δυσαρέστησαν» και την ώθησαν να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο».
«Αυτό που προσπαθεί η ηγεσία της Εκκλησίας της Ελλάδος είναι να δημιουργήσει ψευδείς εντυπώσεις για να διαχειριστεί ουσιαστικά μια αρνητική για τον στρατηγικό σχεδιασμό της απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, μια απόφαση που η Εκκλησία δεν θα ήθελε να έχει ούτε στο αρχείο», δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος.
Να σημειωθεί ότι ο δήμος, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου το καλοκαίρι του 2021, έχει επανεπιβάλει διαδικασίες απαλλοτρίωσης, άνευ τιμήματος, στα 289 στρέμματα, θεωρώντας ότι συγκριτικά με τη σύμβαση του 1951 «η Εκκλησία έχει λάβει πολύ περισσότερα από όσα δικαιούται» και οι όποιες αποζημιώσεις έχουν ήδη καταβληθεί σε γη.
Επαναπαλλοτρίωση
Εξελίξεις αναμένονται προσεχώς σχετικά με τις επαναπαλλοτριώσεις. Το θέμα προωθήθηκε προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και την Περιφέρεια Αττικής. Η Εκκλησία προέβη σε προσφυγές προς τα δύο όργανα οι οποίες «απορρίφθηκαν οριστικά και αμετάκλητα», σύμφωνα με τον Δήμο Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης. Επεται η διαβίβαση της απόφασης του δημοτικού συμβουλίου για τις επαναπαλλοτριώσεις από την περιφέρεια στο υπουργείο Περιβάλλοντος, ενώ ο δήμος δηλώνει έτοιμος για προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας σε περίπτωση που το υπουργείο δεν προχωρήσει το θέμα.
«Η άποψη της Εκκλησίας είναι ότι θέλει να αξιοποιήσει την εκκλησιαστική περιουσία στη Βουλιαγμένη επ’ ωφελεία του κοινωνικού συνόλου. Η απάντησή μας είναι ότι εάν θέλει πραγματικά να υπηρετήσει το κοινωνικό σύνολο, καλό θα ήταν να έρθει ευθαρσώς και να παραιτηθεί από τις αξιώσεις της, προκειμένου να σωθούν καταπράσινες εκτάσεις στον δύσμοιρο ιστό των Αθηνών. Η Εκκλησία πρέπει να πειστεί ότι μέχρι σήμερα έχει πάρει περισσότερα από όσα δικαιούται από τη Βουλιαγμένη. Θα πρέπει να βάλει νερό στο κρασί της και να αφήσει τις εκτάσεις να παραμείνουν ως έχουν: πράσινες, ελεύθερες και δασικές», τονίζει ο κ. Κωνσταντέλλος.
Kάντε like στην σελίδα του Anattica.gr στο Facebook ΕΔΩ για να μαθαίνετε τα νέα όλης της Ανατολικής Αττικής