Ένα νέο, αυστηροποιημένο πλαίσιο κυκλοφορίας φέρνει ο επικαιροποιημένος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), ο οποίος παρουσιάστηκε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη Βουλή. Το νέο αυτό θεσμικό πλαίσιο στοχεύει στον δραστικό περιορισμό των τροχαίων ατυχημάτων, με επίκεντρο την πρόληψη, την αυστηρή τιμωρία των επικίνδυνων παραβάσεων και την εμπέδωση κουλτούρας οδικής ασφάλειας.
Κλιμακωτό ποινολόγιο για τις επικίνδυνες παραβάσεις
Ο νέος ΚΟΚ εισάγει για πρώτη φορά ένα κλιμακωτό σύστημα ποινών για συγκεκριμένες παραβάσεις που έχουν αποδεδειγμένα υψηλή συσχέτιση με θανατηφόρα ή σοβαρά τροχαία. Παραβάσεις όπως:
- Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ
- Χρήση κινητού τηλεφώνου
- Μεγάλη υπέρβαση ορίου ταχύτητας
- Μη χρήση κράνους
- Παραβίαση STOP και ερυθρού σηματοδότη
- Αυτοσχέδιοι αγώνες (κόντρες)
τιμωρούνται πλέον πιο αυστηρά, με προοδευτικά αυξανόμενα πρόστιμα, αφαίρεση διπλώματος, ποινικές κυρώσεις και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και ισόβια κάθειρξη.
Χρήση κινητού: Από παράβαση… σε ποινικό αδίκημα
Η χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση αναδεικνύεται σε βασικό στόχο του νέου ΚΟΚ, καθώς αποτέλεσε την τρίτη κύρια αιτία τροχαίων στην Ελλάδα το 2024.
- Πρώτη παράβαση: Πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 30 ημέρες
- Πρώτη υποτροπή: Πρόστιμο 1.000 ευρώ, 180 ημέρες χωρίς δίπλωμα
- Δεύτερη υποτροπή: Πρόστιμο 2.000 ευρώ, 1 έτος χωρίς άδεια
- Αν προκληθεί ατύχημα: Πρόστιμο έως 4.000 ευρώ και στέρηση διπλώματος μέχρι 8 έτη
Σε περίπτωση σοβαρού τραυματισμού ή θανάτου, εφαρμόζεται το άρθρο 290Α του Ποινικού Κώδικα, που προβλέπει κάθειρξη έως ισόβια.
Κράνος: Αυστηρές ποινές και για οδηγό και συνεπιβάτη
Η μη χρήση κράνους από οδηγούς ή συνεπιβάτες συνεπάγεται πλέον σοβαρές ποινές:
- Χωρίς κράνος: Πρόστιμο 350 ευρώ, αφαίρεση διπλώματος για 30 ημέρες
- Πρώτη υποτροπή: Πρόστιμο 1.000 ευρώ, 6 μήνες χωρίς άδεια
- Δεύτερη υποτροπή: Πρόστιμο 2.000 ευρώ, 12 μήνες αφαίρεση άδειας
- Αν ο συνεπιβάτης δεν φοράει κράνος, τιμωρούνται και οι δύο με 350 ευρώ
Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ
Η μέθη παραμένει μια από τις πιο θανατηφόρες αιτίες τροχαίων. Ο νέος ΚΟΚ διαχωρίζει την παράβαση σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με την ποσότητα αλκοόλ:
- 0,50 – 0,80 g/L: Πρόστιμο 350 ευρώ, 30 ημέρες χωρίς δίπλωμα
- 0,80 – 1,10 g/L: Πρόστιμο 700 ευρώ, 90 ημέρες αφαίρεση άδειας
- Άνω των 1,10 g/L: Πρόστιμο 1.200 ευρώ, 6 μήνες χωρίς δίπλωμα, ακινητοποίηση οχήματος
Υποτροπές οδηγούν σε πρόστιμα έως 4.000 ευρώ και στέρηση άδειας για 10 έτη, ενώ επιβάλλονται και ποινικές κυρώσεις έως 5 έτη φυλάκιση.
Παραβίαση STOP και ερυθρού σηματοδότη
Πλέον λαμβάνεται υπόψη αν προκλήθηκε ατύχημα ή όχι:
- Χωρίς ατύχημα: Από 350 ευρώ πρόστιμο και 30 ημέρες χωρίς δίπλωμα
- Με ατύχημα: Πρόστιμο έως 4.000 ευρώ και 8 έτη στέρηση άδειας
Ο στόχος του νέου ΚΟΚ
Όπως επεσήμανε ο πρωθυπουργός, ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας δεν στοχεύει μόνο στην τιμωρία, αλλά κυρίως στην πρόληψη των τροχαίων, στην αλλαγή της οδηγικής συμπεριφοράς και στην προστασία της ανθρώπινης ζωής.
Η πολιτεία στέλνει ένα σαφές μήνυμα: Η ασφάλεια στους δρόμους δεν είναι διαπραγματεύσιμη. Οι αυστηρές ποινές, τα καθολικά αλκοτέστ και η ενισχυμένη αστυνόμευση σκοπεύουν να καταστήσουν την παραβατικότητα όχι απλώς ακριβή, αλλά και επικίνδυνη για την ελευθερία του οδηγού.