Τα τελευταία χρόνια η κατάθλιψη είναι αρκετά συνηθισμένη στους ανθρώπους. Ο τρόπος ζωής μας, η κρίση που μας ταλανίζει τα τελευταία χρόνια, οι αλλαγές στην κοινωνία και άλλα έχουν συμβάλει στο να υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη. Οι πιθανότητες είναι ότι κάποιος που γνωρίζετε παλεύει με την κατάθλιψη καθημερινά. Εάν αυτό το άτομο είναι κοντά σε σας, ίσως θέλετε να κάνετε ό, τι μπορείτε για να βελτιώσετε τον τρόπο που αισθάνεται και να τον ή την βοηθήσετε. Παρόλο που η κατάθλιψη είναι αρκετά συχνή, εξακολουθεί να είναι συχνά παρεξηγημένη.
Όταν πραγματικά θέλετε να είστε όσο το δυνατόν πιο χρήσιμος στο φίλο ή συγγενή σας που έχει κατάθλιψη, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι έχετε κατανοήσει πραγματικά αυτό το άτομο που προσπαθείτε να βοηθήσετε και να βελτιώσετε το πως αισθάνεται για την ζωή.
Τρόποι αντιμετώπισης της κατάθλιψης-Φίλος ή συγγενής με κατάθλιψη
Είναι πραγματικά πολύ άσχημο να βρίσκεστε κοντά σε αγαπημένα άτομα που υποφέρουν από κατάθλιψη. Οποιαδήποτε είναι η μορφή της κατάθλιψης απ’ την οποία υποφέρουν χρειάζονται άμεση βοήθεια. Οι επιπτώσεις μιας κατάθλιψης μπορεί να είναι πολύ οδυνηρές και πρέπει να ξεφύγουν άμεσα από αυτή τη κατάσταση. Μπορείτε να δείτε παρακάτω κάποιες βασικές συμβουλές που θα βοηθήσουν τον φίλο ή ακόμη και τον συγγενή σας που πάσχει από κατάθλιψη. Ποιες από τις συμβουλές αυτές θα ακολουθήσετε εξαρτάται από την σχέση που έχετε μαζί του ή μαζί της, σε ποιο ακριβώς σημείο βρίσκονται και το πόσο πολύ είσαστε διατεθειμένος να βοηθήσετε.
Αποφύγετε τα κοινά στερεότυπα.
Για όλους τους ανθρώπους πράγματα όπως μια ηλιόλουστη ημέρα, ο καθαρός αέρας, και μια θετική νοοτροπία κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται όμορφα για την ζωή και τους δίνουν δύναμη και κουράγιο να συνεχίσουν. Όλα αυτά τα πράγματα μπορεί να μην είναι εφικτά ή χρήσιμα σε άτομα με κατάθλιψη. Η κατάθλιψη είναι μια ψυχική διαταραχή, παρά μια φευγαλέα αίσθηση. Προσπαθώντας να δώσετε λίγο χαρά και ευεξία στον φίλο σας, δείχνοντάς του πράγματα σαν αυτά ώστε να αντιμετωπίσει την κατάθλιψη ως κάτι το φανταστικό, μπορεί να κάνει τον φίλο σας να αισθάνεται ακόμη χειρότερα και ταυτόχρονα μειώνετε τον εσωτερικό αγώνα του. Με αυτό τον τρόπο τελικά κάνετε ακριβώς το αντίθετο από αυτό που προσπαθείτε να πετύχετε, να κάνετε τον φίλο σας να αισθανθεί καλύτερα.
Μην τον αντιμετωπίζετε διαφορετικά από πριν και διαφορετικά από τους άλλους.
Ένα από τα χειρότερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε είναι να αλλάξετε τον τρόπο που αντιμετωπίζετε τον φίλο σας που έχει κατάθλιψη. Η παραμέληση να τον προσκαλέσετε στο πάρτι γενεθλίων σας, επειδή έχετε την αίσθηση ότι δεν θα ήθελε να έρθει, μπορεί να τον κάνει να αισθάνεται αποκλεισμένος. Ακόμη κι αν πιστεύετε ότι μπορεί να απορρίψει την πρόσκλησή σας δεν θα πρέπει να μην τον προσκαλέσετε στο πάρτι σας. Θα πρέπει επίσης να φροντίσετε όσο μπορείτε ώστε και οι άλλοι φίλοι σας και συγγενείς να του συμπεριφέρονται όπως ακριβώς γινόταν στο παρελθόν. Όπως ακριβώς συμπεριφέρεστε σε άλλους φίλους σας θα πρέπει να συμπεριφέρεστε και σ’ αυτόν. Αυτό σίγουρα θα τον κάνει να νιώθει ισότιμος με τους υπόλοιπους φίλους σας. Μην αλλάξετε την συμπεριφορά σας προς αυτόν επ’ ουδενί λόγο.
Αν εστιάζετε στη θλίψη του συνεχώς θα τον κάνει μόνο να επικεντρωθεί περισσότερο στη θλίψη του. Συνεχίσετε να συζητάτε μαζί του για τα ίδια πράγματα για τα οποία μιλούσατε πάντα σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα. Συνεχίσετε να πηγαίνετε στα αγαπημένα σας μέρη μαζί και στείλτε τα ίδια αστεία μηνύματα που στέλνατε σε αυτόν στο παρελθόν. Έτσι Θα δώσετε μια αίσθηση ομαλότητας στη ζωή του η οποία είναι σημαντική όταν κάποιος αισθάνεται άσχημα ψυχολογικά.
Καταλάβετε ότι μπορεί να μην θέλει τα ίδια πράγματα που ήθελε στο παρελθόν.Βοηθώντας τον φίλο με κατάθλιψη
Είναι αλήθεια ότι η κατάθλιψη μπορεί να αλλάξει ξαφνικά ένα άτομο. Μπορεί να μην αισθάνεται εξωστρεφής όπως στο παρελθόν. Ο φίλος σας, έχοντας τώρα κατάθλιψη, ίσως παλιά ήταν η ψυχή του πάρτι και έλεγε αστεία, πείραζε τους άλλους, χόρευε και έκανε όλους να γελάνε, τώρα όμως αισθάνεται πιο άνετα στο σπίτι του καθισμένος στον καναπέ. Αν δεν θέλει να βγει έξω και να βρεθεί με φίλους, θα πρέπει εσείς να πάτε σε αυτόν. Δεν βοηθάει καθόλου αν τον αφήνετε μόνο του. Θα πρέπει να τον κάνετε να νιώσει ότι έχει άτομα να στηριχθεί πάνω τους, άτομα που θα τον βοηθήσουν, ότι δεν είναι μόνος του. Ίσως χρειαστεί να αναλάβετε την πρωτοβουλία να έρθετε κοντά του όταν ο φίλος σας έχει αποσυρθεί λίγο περισσότερο από τους υπόλοιπους. Μην περιμένετε να σας καλέσει αυτός στο σπίτι του δημιουργήστε ευκαιρίες να πάτε εσείς σε αυτόν και να τον δείτε, να του κρατήσετε παρέα, να τα πείτε ακόμη όπως παλιά.
Υποστηρίξτε τον σε αυτά που αγαπά.
Τα άτομα με κατάθλιψη χάνουν μερικές φορές την επαφή με τα χόμπι ή τα ενδιαφέροντα που είχαν κάποτε. Η κατάθλιψη δημιουργεί κάτι σαν σύννεφο που κάνει την χαρά και ευχαρίστηση να φαίνεται ανέφικτη ή ομιχλώδης κατά περιόδους. Εάν ο καταθλιπτικός σας φίλος αγαπούσε να γράφει και να διαβάζει, δώστε του την ευκαιρία να ξαναζήσει αυτή την χαρά, κάντε του δώρο μια σειρά βιβλίων με θέματα που του άρεσαν και ίσως του αρέσουν ακόμη. Δώστε του κάποιο μικρό δώρο που είναι προσαρμοσμένο στα χόμπι του, ώστε να τους θυμίσετε ότι τον σκέφτεστε και ότι βρίσκεστε κοντά του. Αφήστε την φαντασία σας να δουλέψει, εσείς ξέρετε τον φίλο σας καλύτερα. Εάν σε αυτόν άρεσε η κηπουρική, προσφέρετε να έρθετε και να βοηθήσετε στη συγκομιδή των λαχανικών του ή την περιποίηση των λουλουδιών του. Αν του άρεσε το ποδόσφαιρο συζητήστε μαζί του τα τελευταία κατορθώματα της ομάδας του. Προτρέψτε τον να δείτε μαζί κάποιο παιχνίδι τις ομάδας του ακόμη κι αν δεν σας αρέσει το άθλημα ιδιαίτερα. Αν στην φίλη σας άρεσε η μόδα προτείνετέ της να πάτε για μια βόλτα στα μαγαζιά. Πολλές φορές η αγορά νέων πραγμάτων μπορεί να βοηθήσει τα άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη. Αυτά είναι μικρά αλλά πολύ υποστηρικτικά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Δείξτε ότι θέλετε να βρίσκεστε μαζί του ή μαζί της και συνεχίζετε να θέλετε να κάνετε μαζί πράγματα που συνηθίζατε να κάνετε στο παρελθόν.
Κάντε τον εαυτό σας διαθέσιμο.
Πρέπει να κάνετε τον φίλο σας με κατάθλιψη να νιώσει ότι είστε πάντα εκεί γι’ αυτόν. Ακόμα κι αν δεν δεχθεί την προσφορά σας να κάνετε παρέα, θα μπορούσε να είναι παρήγορο να γνωρίζει ότι πάντα έχει σε κάποιον να στραφεί αν τυχόν αισθάνεται ιδιαίτερα άσχημα ή ακόμη και μοναξιά. Πρέπει να του πείτε ότι μπορεί να σας μιλήσει όποτε το χρειάζεται και ότι θα είστε εκεί για να ακούσετε τα πάντα από αυτόν χωρίς κρίση. Ακούστε οτιδήποτε έχουν να σας πει και προσπαθήστε να προβάλετε την ευχάριστη όψη των πραγμάτων. Ποτέ μα ποτέ μην κρίνετε αυτό που έχει να σας πει. Όταν έχετε να πείτε καλά λόγια για κάτι που σας λέει να είστε πάντα γενναιόδωροι. Μην τσιγκουνευτείτε τις φιλοφρονήσεις και τα καλά λόγια που θα τον ανεβάσουν και θα τον κάνουν να νιώσει καλύτερα.
Μην προσβληθείτε από την συμπεριφορά του.
Ο φίλος σας με κατάθλιψη μπορεί να μην θέλει να μιλήσει ή να σταματήσει να θέλει να κάνετε παρέα ή να βγαίνετε έξω μαζί. Το χειρότερο πράγμα που θα μπορούσατε να κάνετε, σε αυτή την περίπτωση, είναι να γίνετε πιεστικοί ή να του δείξετε ότι είστε προσβεβλημένοι. Το πιο πιθανό είναι ότι ο φίλος σας μπορεί να μην έχει καταλάβει πώς ή γιατί σας ενόχλησε η συμπεριφορά του. Μη ξεχνάτε ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κατάθλιψη αντιμετωπίζουν πολλά δικά τους θλιβερά συναισθήματα και δεν θέλουν να αισθάνονται υπεύθυνοι και για το πως αισθάνονται οι άλλοι. Ο φίλος σας μπορεί να ακυρώσει σχέδια που κάνατε από καιρό σε καιρό ή να μην απαντήσει σε μια τηλεφωνική σας κλήση. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να φερθείτε εγωιστικά και να του κρατήσετε μούτρα. Απλά δώστε του λίγο χρόνο και το πιο πιθανό έχοντας και την δικιά σας βοήθεια να καταλάβει ότι η συμπεριφορά του δεν ήταν η σωστή. Κάντε υπομονή και έτσι θα τον βοηθήσετε πραγματικά.
Πρέπει να κρατάτε τον εαυτό σας σε φόρμα.Βοήθεια σε φίλο ή συγγενή με κατάθλιψη
Δεν υπάρχει περίπτωση να μπορέσετε να βοηθήσετε κάποιον που βρίσκεται σε κατάθλιψη αν δεν βρίσκεστε στην καλύτερη φόρμα που μπορείτε να είστε. Δεν πρέπει η συγκεκριμένη κατάσταση να σας επηρεάσει και να αφήσετε τον εαυτό σας. Δεν θα είστε δυνατοί να μπορέσετε να αντιμετωπίσετε την κατάσταση. Προσπαθήστε να κρατάτε τον εαυτό σας υγιή και σε όσο γίνεται καλύτερη διάθεση. Η σωστή διατροφή και η άσκηση θα σας βοηθήσει σίγουρα σε αυτό. Απ’ την άλλη μεριά με αυτό τον τρόπο θα δώσετε και το καλό παράδειγμα στο φίλο σας και ίσως αυτό τον κάνει να σας μιμηθεί. Αυτό φυσικά θα είναι πολύ καλό και γι’ αυτόν και θα τον βοηθήσει να αρχίσει να βλέπει τα πράγματα με άλλο μάτι.
Χρησιμοποιήστε όση βοήθεια μπορείτε να πάρετε.
Στη προσπάθειά σας να αντιμετωπίσετε την κατάθλιψη ενός φίλου ή ακόμη και συγγενή θα πρέπει να φανείτε δυνατός. Δεν θα πρέπει να αφήσετε να σας καταβάλει η συγκεκριμένη κατάσταση. Μην ξεχνάτε ότι : Το να ρίχνεις τον εαυτό σου με πλήρη δύναμη στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης άλλων ανθρώπων μπορεί να σε οδηγήσει σε κόπωση και με τη σειρά σου να πέσεις και εσύ σε κατάθλιψη, που θα είναι ότι χειρότερο και για τους δυό σας. Θυμηθείτε ότι δεν είστε θεραπευτής ή ψυχολόγος και δεν έχετε ούτε την εμπειρία ούτε την γνώση για να αντιμετωπίσετε τέτοιες καταστάσεις. Προσπαθείτε μεν να κάνετε ότι είναι δυνατό για να βοηθήσετε τη κατάσταση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είστε ειδικός ή ότι θα μπορέσετε να αντιμετωπίσετε μια πολύ δύσκολη περίπτωση. Θα πρέπει να καταλάβετε άμεσα αν οι τρόποι που δοκιμάσατε ή δοκιμάζετε έχουν αποτέλεσμα. Όταν δείτε ότι ό, τι κι αν έχετε κάνει δεν μπορεί να βοηθήσει τον φίλο σας τότε θα πρέπει να είστε έτοιμοι να δείξετε στον φίλο σας πόρους που μπορεί να χρησιμοποιήσει όπως η βοήθεια ενός επαγγελματία. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί, από την μια μεριά να μην συμπονέσει τον φίλο σας όπως κάνετε εσείς, αλλά έχει την γνώση και τα μέσα ώστε να μπορέσει να τον βοηθήσει. Μην ξεχνάτε ότι η δουλειά του μπορεί να γίνει πιο εύκολη αφού θα έχει εσάς ως συμπαραστάτη και βοηθό.
Μπορείτε να βοηθήσετε τελικά στην κατάθλιψη;
Με αληθινές φιλίες οι άνθρωποι έχουν αποδείξει ότι μπορούν να καταφέρουν πολλά και να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις – συμπεριλαμβανομένης και της κατάθλιψης. Πρέπει να είστε υπομονετικοί, να συγχωρείτε και να ασχολείστε με τον φίλο σας όταν αυτός παλεύει με την κατάθλιψη γιατί είναι αυτό που χρειάζεται περισσότερο. Και μην ξεχνάτε όμως ότι ακόμη κι όταν δεν μπορείτε να τον βοηθήσετε άλλο τον φίλο σας, υπάρχουν ειδικοί με εμπειρία στους οποίους μπορείτε να απευθυνθείτε για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης του δικού σας ανθρώπου.
Συγγραφέας Ευγενία Κυρέζη – Κλινικός Ψυχολόγος ψυχοθεραπευτής / Life Coaching Wellness